Tuesday, 19 December 2017

Name of kings in Osun state


1. Ooni of Ife
2. Owa Obokun of Ijeshaland
3.Orangun of Ila
4. Owa-Oye of Imesi Ile
5. Akinla of Erin- Ijesha
6. Owa Omiran of Esa Oke
7. Olotan of Otan Ile
8. Alare of Ilare
9. Ado-Oko of Idoko
10. Ajaoregbe of Ijaregbe
11. Alada of Ada Owode
12. Olomo of Omo
13. Olufewara of Ifewara
14. Olowu of Owu-Epe
15. Oluse of Ise-Ijesha
16. Ataoja of Oshogbo
17. Olufon of Ifon-Osun
18. Elerin of Erin
19. Oloba Ile of Oba Ile
20. Alawo of Awo
21. Alara of Ara
22. Olojo of Ojo
23. Oba Ido of Ido Osun
24. Olukotun of Ikotun.
25. Olokuku of Okuku.
26. Akosin of Ekosin
27. Oloyan of Oyan
28. Onigbaye of Igbaye.
29. Aragbiji of Iragbiji
30. Owa of Igbajo
31. Olojaresi of Iresi
32. Elende of Eko- Ende
33. Olona of Ada
34. Olobagun of Obagun
35. Olororuwo of Ororuwo
36.  Onirun of Oke- Irun
37. Olore of Ore
38. Eburu of Iba
39. Owa of Otan- Ayegbaju.
40. Orangun of Oke- Ila
41. Asaoni of Ora
42. Edigbon of Edemosi
43. Ogiyan of Ejigbo
44. Alashoko of Ishoko (Ejigbo)
45. Adimula of Ife Odan.
46. Olugbon of Igbon
47. Ologuro of Oguro
48. Olowu of Owu (Ejigbo)
49. Alato of Ato.
50. Alaye of Aye.
51. Oluka of Ika
52. Oluwo of Iwo
53. Akire of Ikire
54. Olowu of Orile-Owu
55. Timi of Ede
56. Akirun of Ikirun
57. Ogboni of Obokun.
58. Elegboro of Ijebu- Jesha
59. Ajalaye of Ipetu- Ijesha
60. Apetumodu of Ipetumodu
61. Alapomu of Apomu.
62. Aloko of Iloko
64. Oloba- Oke of Oba-Oke
65. Olu of Ile-Ogbo
66. Salu of Edunabon
67. Olumoro of Moro
68. Eleripa of Eripa.
69. Olowu of Kuta
70. Olura of Ira
71. Olowu of Ilemowu
72. Olupo of Oluponna
73. Ogboni of Ipole
74. Oonifin of Ikonifin
75. Akesin of Ora
76. Alayegun of Ayegun
77. Alagbeye of Agbeye
78. Ogunsua of Modakeke
79. Onikoyi of Ikoyi

Sunday, 3 December 2017

ÌTÀN ALÁJO SÓMÓLÚ




Bi a ba r'enikan t'o ja fafa, Yoruba maa nso pe ori e pe bi ori Alajo Somolu to ta moto ra keke, to gba ajo l’owo eédegbeta eniyan lai wo iwe, o da owo onikaluku pada lai si ariyan jiyan kankan. Ta a ni Alajo Somolu gan? Sasa enìyàn lo mo pe, eeyan gidi ni Alajo Somolu ti won maa ns’oro e yi, kii se eni inu itan aroso rara. Ni odun 1915, ni Isonyin Ijebu, obinrin kan bi ibeta ni asiko to je pe nkan iberu ati kayefì ni ki eeyan bi ju omo kan lo. Nitori asa ìgbaanì, aaye ni won sin Eta-oko, won fi se etutu ki awon alale o le f’iyedenu. Ko pe si asiko yi naa ti Kehinde lo ra aso wa, o ku Taiwo nikan s’aye. Oju Taiwo ri eelaafi. Odomode lowa ti baba re fi f’íle bora bi aso. Nigba ti ko si ona lati ka iwe jinna, Taiwo fi Isonyin Ijebu sile, o wa ise aje lo si Eko Akete. O fi ara re si ekose aranso nigba to de Eko. Taiwo kose o mo’se, ko na ina apa, otuwo jo, o ra oko akero. Laipe, o fi oko wiwa sile o bere esusu tabi ajo ojumo. Taiwo ta oko akero yi, o ra keke ologeere nitori keke lo le maa gbe lo si gbogbo ibi ti awon oloja to nsan esusu wa. Ki ni Taiwo ro de ibi ajo gbigba? Awon ile ifowopamo to wa l’asiko yi ò ri ti awon iyaloja ati babaloja gbo, awon ile ise nla nla ni onibarawon. Taiwo bere sii gba esuntere owo ajo ojumo l’owo awon mekunnu oloja, o nko fun won kiti n’íparí osù. O nya won l’owo lai gba dukia kankan fun iduro. Bi ere bi ere, okowo esusu yi ngbile, bee ni oja awon onibara re naa ngberu si. Taiwo di ayanfe gbogbo oloja, o di ilumoka alajo ojumo. Ibi ti ounti a mo si Ile ifowopamo Mekunnu l’oni ti bere ni yen. Awon agbegbe tó jé aresepa fun Taiwo ni Sangross, Baba Oloosa, Ojuwoye, Awolowo, Oyingbo, Olaleye ati Somolu, gbogbo oja ati agbegbe ti a daruko yi ni Taiwo ti ngba àjo. Awon onibara re feran re, won si f’inu tan tori won ò ri ki Taiwo ó fi dudu pe funfun fun won. Alakori kii s’egbe alakowe nigba naa. Ko si ero isiro ti a mo si calculator, sugbon ori Taiwo pe, o ns’ise bi aago ni. Lai wo iwe akosíle, Taiwo a ma a so iye ti enikookan ti da si òun lowo. Bi enikeni sì ba Taiwo jiyan, nigba ti won ba jo gbe gege le isiro, won a gba fun Taiwo kehin naa ni tori bo ba se wi pe o ri naa ni won ó ba a. Gbogbo awon onibara re lo feki omo won o ni ori pipe bii Taiwo, won a si maa fi se akawe pe, ‘Ori omo mi pe bi ti Baba Alajo Somolu”, Itan baba Alajo Somolu yi fi han wa bi aye se dara to ni asiko yen, kò si jìbìtì. Se awon eniyan kó ni won da ile ifowopamo sile ti won so ara won di eku òfónòn si wa l’orun, awon èèkàn inu ijo Olorun ti Oniwaasu nwarí fun? Taiwo fi igboya, oyaya, ati otito inu se ise re lai ri awokose kankan, o si di nkan pataki ninu itan ile Yoruba ti a nfi oruko rè sure f’omo eni. Ninu ikoko dudu l’eko funfun ti njade. Baba Alajo Somolu wo sakun oro, o woye nkan ti awon ara ilu nilò, lai ri iranlowo ijoba tabi ti olowo kan, o pakiti mole, pelu ifojúsùn ati èero pe atelewo eni kii tan’ni í je, o tiipa bee gba aimoye idile l’owo ebi ati ìse, o gba mekunnu l’owo awon agbalowomeerí ileifowópamo, ó ti ipa béè di olokiki eniyan titi ti oro re fi di àsà ti a ndá. Taiwo Olunaike fi oruko to dara silè de omo ati aramodomo re. Titi aye, ti asa ati ede Yoruba ba si nwa, a o ni ye so fun eni ti ori è pé wipé “Ori è pe bi ori Alajo Somolu”.

Oriki Ibeji (Twins Praise Poetry)

Like our facebook page

Èjìrẹ́ ará ìṣokún.

Ẹdúnjobí

Ọmọ ẹdun tíí ṣeré orí igi

Ọ́-bẹ́-kẹ́ṣé-bẹ́-kàṣà,

Ó fẹsẹ̀ méjèèjì bẹ sílé alákìísa; Ó salákìísà donígba aṣọ.

Gbajúmọ̀ ọmọ tíí gbàkúnlẹ̀ ìyá,

Tíí gbàdọ̀bálẹ̀ lọ́wọ́ baba tó bí í lọ́mọ.

Wínrinwínrin lójú orogún

Ejìwọ̀rọ̀ lojú ìyá ẹ̀.

Tani o bi ibeji ko n'owo?